31.7.09

linguaxe

cando non se poden reducir os tempos (2)


[el lenguaje del pueblo procede en forma objetiva e indirecta,: está cargado de alusiones, de sugestiones y... de silencios. Lo cual es la prueba de la madurez de una cultura, de una verdadera experiencia, pues hay cosas que no pueden decirse por demasiado evidentes o porque el hecho de decirlas no las modificaría para nada y aún: por resultar de mayor eficacia que el interlocutor las descubra por sí mismo]

[en el lenguaje popular tanto como en el 'yo' se evitan los adjetivos calificativos, y cuando son usados tienen más bien fuerza de epíteto: son como una definición. El verbo, en cambio, está usado con toda su riqueza]

[el que habla a lo pueblo se retira por ello sin hacerse ninguno, al contrario, se llena de autoridad, pues aquello que dice no es importante porque lo diga él, sino porque es así y está dicho así, desde antes. Es un hablar en función del tiempo, bajo el cual reposa una antigua concepción de la verdad hoy olvidada y que sería oportuno resucitar: hay verdades que se descubren con el tiempo. Y nadie ha de ponerlas al descubierto hasta que el tiempo no pase; razón de ciertos silencios, de ciertas palabras veladas, veladas como la verdad misma, Es el lenguaje más cargado de autoridad. en lenguaje esquemático de la masa, lo primero que desaparece es el tiempo, junto con la persona a quien se habla]

[la coherencia, la profunda unidad en la complejidad del lenguaje popular se convierte, en quienes no pueden usarlo, en incoherencia, en balbuceo deshilvanado; mas no el lenguaje típico de la masa.]

María Zambrano 1958 "persona y democracia"


***

30.7.09

acupuntura urbana

a cidade non é o problema: é a solución.

deixovos con unha mente lúcida que fala e aborda o mundo desde a sinxeleza do importante:

conferencia sobre a cidade


jaime lerner, como alcalde de curitiba (brasil), foi quen de dicir: non facer nada, con urxencia, ás veces chegar a dicir non é a práctica máis difícil de levar a cabo e a máis saludable, pois como el mesmo di [a veces, en la vida de una ciudad amenazada por decisiones que pueden perjudicarla, es necesario no hacer nada, con urgencia]; quizais se primeiro pensaramos e logo actuaramos, as nosas cidades tomarían outra forma e se vivirían doutro xeito.

*

[ a veces, me quedo observando cómo una gota de miel va reuniendo a las hormigas a su alrededor. o cómo, en un bar o una tienda de un barrio muy pobre, la luz y la animación atraen a las personas. pero, sobre todo, son las personas las que atraen a las personas. el ser humano es actor y espectador de este espectáculo diario que es la ciudad.
una buena acupuntura es ayudar a sacar gente a la calle, a crear puntos de encuentro y principalmente, hacer que cada función urbana canalice el encuentro de las personas.

(...)

cuanto más se conciba una ciudad como una integración de funciones, de clases sociales, de edad, más encuentros, más vida tendrá. ]

jaime lerner "acupuntura urbana" (ed. iaac,2004)


***

7.7.09

atopar as (7) diferenzas

.
.


.
.
.
[ errancias ]
.
.
........................................................................[ ... ]
.
.
.

*********************************************
.
.
.
[ (im)posibilidade da (non-)variación, da (in)diferenza ]
.
.
.
.
***


mesmo ceo, outra luz...

::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::



::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::::

[ dehiscencias atmosféricas ]

***

9.6.09

borrasca

.
viva o verán e o clima atlántico,



non sei si pór as katiuskas ou as chanclas de praia...

***

3.6.09

o que non existe

disertacións sobre o obtuso, ou cando cae a venda dos ollos e só queda ver o que hai.

con isto, venme á memoria o que dicía derrida (a propósito de khôra), “o que hai, non existe”; será por iso que non o vemos, ou mellor dito, será por iso que nos custa tanto enuncialo. Pero tamén aí, na imposibilidade da definición, é onde emerxe a oportunidade de redefinilo cada vez, de percibilo novamente ou dun novo xeito en cada contacto, porque o que hai non existe, por iso o intanxible é tan presente desde a súa ausencia; porque hainas, experiencias, sensacións, vivencias, memorias… pero non existen, só toman vida desde os nosos intentos de enunciación, de (re/de)limitación, de (des/re)territorialización constante; ao final iso é a política, iso é a vida, iso é enunciar, acordar enunciados, lindes, normas, camiños… que serven mentres as enunciacións colectivas ou incluso as individuais (que tamén mudan) conflúen; cando diverxen, estanse tecendo outros hais, ainda que tampouco existan; quizais non é tan importante a consistencia física real dos hais, penso que ésta é trasladada aos nosos corpos, que a materializamos coas nosas expresións físicas, verbais, xestuais….

o que hai non existe fóra da percepción, por iso materialízase en nós e a través nosa, abránguenos e o abranguimos. Atravesamos e somos atravesados polo que hai, polo que pasamos, polo que pasa, polo que pesa, polo que pensamos, como dicía nancy; ainda que non exista como algo asible.

é o fiar e refiar constante da nosa vida, é o ritmo que nos pauta a capacidade de aprehender e enxergar o que nos rodea.

o que hai é o que habitamos, é onde habitamos, é o que construimos habitando; é o que nos pasa, é o que nos pesa, é o que pensamos, pero que non podemos agarrar. E aquí venme á cabeza, de súpeto, aquel construir-habitar-pensar de heiddeger que era un todo un desde a raíz etimolóxica do alemán, e que ben pode explicar desde a connotación material da construción, o que significa (polo menos para min) este hai que non existe.

e así, coa connotación, regreso ao obtuso de barthes con que comecei, onde o despoxamento do que sobra deixa ver a redondez das cousas, a sinxeleza do que hai, que só pode ter lugar pola connotación desde cada un de nós. Esta connotación, é a materia das subxectividades persoais, individuais; e o refiado delas, é a xerga ou sustrato sobre a que nos movemos, é a nosa brúxula e polo tanto o mapa da nosa liberdade.


***

2.6.09

uma cidade

.




un ordenador se colapsa e a reorganización faise imprescindible, aderezámola con pacencia e a vontade de que a partir de agora todo teña un pulo máis constante e equilibrado.

dentro do proceso, revisar a información importante, abrir discos, carpetas... e aparecen pasados algo lonxanos que xa non cabían dentro dun disco duro ao límite; entre as memorias redescubertas, o ceo dunha lisboa que me aportou un aire máis doado de respirar; a plenitude da súa luz non fun quen de capturala en ningunha das fotografías que tirei, tampouco o son da vida nunha cidade habitada tanto dentro como fóra dos límites arquitectónicos das súas vivendas, que máis que aillar, peneiraban a intimidade compartida na experiencia de habitala; o arrecender da roupa tendida nas angostas ruelas para protexerse do sol só pode traerme unha sensación de liviandade que me reconforta.

nestas fotos só acadei abranguir algo do aire que constitúe o ceo, un aire seco e leve que agarima ao rozar a pel; un aire que transporta unha luz que toma vida ao reflexarse nas fachadas desta cidade tendida sobre o tejo.





um ar que traz-me à memória muitas esplanadas, passeios, tostas, imperiais, fotos, sorrisos, parques, amizades, livros, jazz, praçetas, mitras, comidas, muitas comidas, licores e bolos borrachos; a experiencia de conhecer o mundo partilhando, desde a cozinha e a rua, pequenos almoços, almoços, lanches, jantares e petiscos variados.

cheguei alí coa vontade de aprender algo dos jeitos e a sensibilidade do urbanismo português numa escola que resultou erma; mas afortunadamente, a casualidade fiz-me tropezar com gente que achegou-me esta aprendizagem desde a vida. tudo começou com uns pauçinhos salgados numa conferência na ler devagar, obrigada xana.





***

19.5.09

non son de aquí

.

[as nacións sen estado teñen vento]


(…)

[non hai formas:
hai vida]

(…)

[ao vento, que non para,
han querer darlle un nome
de lugar:
por bonito que sexa,
unha traizón.]


(…)

[Todas as relacións
son a distancia,
pero eu non son
de aquí,
non teño descendencia,
non quero máis orixe
que esta ponte
até que nos sosteña
e cando caia
teñamos a nobreza
de marchar
sobre os restos,
saibamos despedirnos,
que sexa tan fermoso
como nunca.]


* * *

maría do cebreiro, 2008
[ non son de aquí ed. xerais 2008]

.

8.5.09

indignación

.

Horacio Potel

o outro día procurando un texto de derrida na rede, atopeime que a páxina referenciada no texto que estaba lendo se atopa clausurada pola CAL (cámara arxentina do libro).

a páxina en cuestión (derrida en castellano) está xestionada polo profesor Horario Potel, xunto con outras dúas sobre Heidegger (heidegger en castellano) e Nietzsche (nietzsche en castellano), esta última a única que non lle pecharon porque xá van máis de cen anos desde a morte del e xa non hai dereitos de autor.

a cuestión é que desde decembro de 2008 está encausado por compartir textos na rede, os sites de derrida e heidegger censurados e o fiscal pedíu que se lle interviran os teléfonos e mails e o allanamento da súa casa.

deixovos unha entrevista na que fala da situación en que está:
entrevista a horacio potel

e deixovos outro blogue: cultura libre no que se explica como acceder aos textos censurados por outras vías.


***

hoxe ademáis lin no blogue de juan freire : nómada, un artigo sobre a tomadura de pelo que pretende ser a dixitalización da educación neste país; mercantilización do libre acceso dixital.

e para rematar me atopo en el país con outro artigo sobre como a sgae se leva unha porcentaxe dos actos benéficos .
...
e ao fío disto, de súpeto, venme á mente tamén aquela empresa de sementes estadounidense que pretende patentar as cabazas ler artigo .

.***
.
ata cando a práctica da usura cos pensamentos, músicas, alimentos...?
.
ata cando esta cultura da usura amparada polas lexislacións e organismos públicos para a defensa da cultura? defensa de que cultura?
.
ata cando?
.
(...)

***

5.5.09

os meus pensamentos son suturas...

.


jeunesse d'hamlet 2007, 10'


hai pouco vin este fantástico corto de nicolas klotz e elisabeth perceval onde catro mozos son interrogados mentres fóra se queiman coches e o exército trata de restablecer a orde (coincidíu coa época das revoltas nos barrios obreiros en parís hai poucos anos).


os mozos adoptan as personaxes shakesperianas adaptadas da obra de heiner müller máquina hamlet de 1977.


coma o corto está en francés e non está subtitulado deixovos o link a estoutro blogue onde está traducida a obra, son básicamente catro monólogos, para que poidades seguilos; o texto non ten desperdicio.


deixovos co texto de ofelia:


[Yo soy Ofelia. Aquella que el río no contuvo. La mujer colgando de la soga. La mujer con las arterias abiertas. La mujer de la sobredosis. La mujer con la cabeza en el horno. Ayer por fin dejé de suicidarme. Ahora estoy sola con mis pechos mis muslos mi útero. Destrozo el instrumental de mi cautiverio, la silla la mesa la cama. Destruyo el campo de guerra que era mi hogar. Arranco las puertas para que el viento deje entrar al grito del mundo. Destrozo la ventana. Con mis manos sangrantes rompo las fotografías de los hombres que amé y me usaron sobre la cama la mesa la silla el piso. Incendio mi prisión. Tiro mis vestidos al fuego. Arrojo al reloj que fue mi corazón fuera de mi pecho. Salgo a la calle, vestida con mi propia sangre.]


e un fragmento de hamlet:

[Ya no quiero comer beber respirar amar a una mujer a un hombre a un niño a un animal. Ya no quiero morir. Ya no quiero matar.

Desgarro mi carne sellada. Quiero reposar en mis venas, en la médula de mis huesos, en el laberinto de mi cráneo. Me retraigo hacia mis entrañas. Me abrigo en mis excrementos, en mi sangre. En alguna parte están descuartizando cuerpos para que yo pueda sentarme sobre esta mierda. En alguna parte están descuartizando cuerpos para que pueda estar por fin solo con mi sangre. Mis pensamientos son suturas. Mi cerebro es una cicatriz. Quiero ser una máquina. Los brazos aferran las piernas desplazan, ningún dolor ningún pensamiento. ]

*
...

*

a rapaza do semáforo no corazón

(consecuencias da vida urbana)




esta noite, regresando do cine, atopeime con ela…


…quedei coa dúbida, de si a cidade marcaba o ritmo do seu corazón; ou se pola contra, o seu latexar xeraba o son da vida urbana…

…non había ninguén nas rúas coma é habitual na madrugada dun luns nesta cidade, pero a ela, iso dáballe igual; alí estaba, rítmicamente dando paso, dubidando ou negando o acceso cara só sabe ela onde…

cidade real ou ficción?
[descoñezo a realidade]

a rapaza, non ten nome.


* * *

[...o anuncio, di que caixagaliciouse e xa non ten frío; a min, dame qué pensar a frialdade con que alguén lle espetou un semáforo no corazón... ]

o certo é que podería ser unha instalación urbana (de feito éo), pero a verdade é que non creo que quen montara o cartaz pensara onde caía o semáforo alén de coincidir nunha xunta de montaxe da foto para facilitalo seu traballo.
por sorte, o azar aporta novos sentidos, abre novos horizontes e acorda á nosa reflexión con pequenas acupunturas practicadas coas agullas da casualidade.

*

14.4.09

le balloon rouge

unha pequena descuberta...


le balloon rouge*(Albert Lamorisse, 1956)

...de como un globo vermello pode acordarnos a capacidade de soñar...

* (picar para ver o video)
* * *

11.4.09

do arriscado de debuxar nun museo

*
Berger, desde a súa escrita sempre lúcida, nos conta como na pascua pasada, ao tentar facer un debuxo dun cadro de Antonello da Messina na National Gallery infrinxiu a seguridade do museo. Ai! da perigosidade da tinta sobre un papel...

ler artigo

a min todo isto lémbroume ao surrealista das peripecias vividas nos traballos de campo, nas que entre as cámaras de fotos, os planos, os metros... eramos enxuiciados polos lugarexos: quen sodes? que buscades? que estades a debuxar? porque non mides millor a casa do veciño tres portas máis abaixo que é ben máis bonitiña? (por non dicir, mide outra calquera que non sexa a miña) ... ou botados a patadas directamente, con cans ou co que cadrara.
recoñezo que a defensa de territorio propio que máis me abrumou foi a dun cura que directamente dixo que na súa igrexa non entraba nin Dios cando alguén lle foi pedir para medila…

entre ser confundido con alguén do catastro ou do fisco por levar uns lápices e un plano ou cun perigo para a seguridade dun museo por levar un lapis e un papel, non vexo moita diferenza, alén de que os habitantes do lugar sentían que defendían o propio, o seu hábitat e os da seguridade do museo, que defendían? non creo que sentiran as pinturas como súas, defenderían a autoridade (outorgadoda polo uniforme ou placa) que sen ninguén sobre quen exercela non ten valor.

isto, faime pensar como o sentimento de propiedade por afecto ou por dereito (conquistado ou outorgado) pode voltarse sobre sí mesmo, aillarse/te, derivando na absoluta incapacidade perceptiva; convertindo a percepción de todo o alleo en perigoso a priori (por manifesta ausencia de relación, e dicir, ignorancia e ausencia de curiosidade).

tamén me leva, novamente, á reflexión sobre os límites e como as cousas non nos pertencen por dereito nin imposición; o que nos pertence non son nin as cousas, nin as persoas, nin os lugares, nin os conceptos ou as ideas… o que nos pertence (mentres a memoria e a emoción nolo permita) e a relación que teñamos tecida ou que vaiamos tecendo con elas.

logo o único que podemos facer é protexer as relacións que nos interesen no tempo, e iso implica actividade, fluxos e intercambios constantes; implica non atrofialas por parálise, nin arrasalas, senón mantelas activas, implica (re/in)acción.

e como esas relacións (para existir) habitúan ter diferentes implicados, digamos que case nada (ou nada) nos pertence autónoma ou exclusivamente; así, as pertenzas entrecrúzanse, entrefiando as propias coas alleas, tecendo o entramado afectivo, sensorial, intelectual e físico que nos envolve.

e así, desde a liberdade das nosas relacións, abertas en maior ou menor grao, co mundo, nos relacionamos coas mesmas cousas, cos mesmos lugares, coas mesmas persoas, coas mesmas ideas… dun xeito diferente cada un de nós.

continuamente, (des/re)territorializamos persoal e socialmente cos nosos afectos a visión da realidade que habitamos ou que queremos habitar con cada xesto do noso habitar. Ben sexa, debuxando algo, falando sobre el, (de/re)construindoo, (re)pensandoo…

deste xeito, a lección da anécdota de Berger, é que a liberdade das nosas relacións non ven dada, hai que conquistala constantemente con xestos cotias de resistencia, coma por exemplo, debuxando algo ainda que non te deixen sinxelamente porque está prohibido.

prohibido por quen? e por que?

non se estaba levando o cadro para casa pero podían terlle quitado o debuxo, mais ninguén poderá roubarlle os movementos trazados coas súas mans e a súa mente ao imaxinar o que debuxaba. Iso, é persoal, lle é propio. É a conquista da súa liberdade relacional.

* * *

5.4.09

"vosotras, palabras"





¡vosotras, palabras, levantaos, seguidme!
y aunque ya estemos lejos,
demasiado lejos, nos alejaremos una vez
más, hacia ningún final.

No aclara.

La palabra
sólo arrastrará
otras palabras,
la frase otras frases.
El mundo así quiere,
definitivamente,
imponerse,
quiere estar dicho ya.
No lo digáis.

Palabras, seguidme,
¡que no se vuelva definitiva
-esta ansia del verbo
y dicho y contradicho!

Dejad ahora un rato
que ninguno de los sentimientos hable,
que el músculo corazón
se ejercite de manera diferente.

Dejad, digo, dejad.

Nada, digo yo, susurrado
al oído supremo,
que sobre la muerte no se te ocurra nada,
deja y sígueme, ni dulce
ni amargo,
ni consolador,
no significativamente
sin consuelo
tampoco sin signos-

Y sobre todo, no eso: la imagen
en el tejido de polvo, el retumbar vacío
de sílabas, palabras de agonía.

¡sin decir nada,
vosotras, palabras!



[“ he escrito “vosotras, palabras” después de no atreverme durante cinco años a escribir un poema, después de no querer escribir ninguno más, de haberme prohibido hacer otra hechura de las que se llaman poema. No tengo nada en contra de los poemas, pero usted ha de comprender que uno de repente puede estar totalmente en contra de cualquier metáfora, cualquier sonido, cualquier obligación de juntar palabras, contra este presentar de una manera completamente feliz palabras e imágenes. Que uno desee ahogarlo, para poder comprobar de nuevo qué es, qué debería ser. Sigo sabiendo poco de poemas, pero entre lo poco está la sospecha. Sospecha de ti lo suficiente, sospecha de las palabras, de la lengua, me he dicho muchas veces, ahonda esta sospecha –para que un día, quizás, pueda originarse algo nuevo- o que no se origine nada más.” (entrevista, 1961)]


Ingeborg Bachmann
("ultimos poemas" 1957-1967, ed. hiperion 2005)
(fotografada por piper verlag)

*
unha grande descuberta para min,
estou abraiada coa lucidez e sinxeleza do seu pensamento...
si alguén sabe onde podo atopar un ensaio que lle adica a wittgenstein chamado o dicible e o indicible agradecería unha referencia, graciñas.
*

29.3.09

cultivar é habitar a distancia

.

A cultura é unha interpretación da realidade, a nosa, e a través da historia escrita e física chega até nós a cultura dos nosos antergos, é dicir, outras interpretacións (de pensamento, arte, arquitectura, de xeitos de vida, culturas socioeconónicas...), porque ela é a adaptación ao medio para a supervivencia; unha interpretación del e a resposta que somos quen de dar. Por iso entendo que a cultura está na vida, é a nosa forma de vivir.

Para min a cultura non deixa de ser un entretecido de relacións (físicas, intelectuais e emocionais), persoais e compartidas, construídas e elaboradas no tempo para acadar liberdade de movemento e o acubillo das referencias no inabarcable do mundo e da vida.

É algo en transformación constante, constrúe o futuro, o fai presente.

É a constante redefinición e reinterpretación dos límites, a súa (de/re)construcción, é o proceso de convertilos en limiares, en espacios de relación, en lugares habitados. Cultivar é transformar e habitar ao mesmo tempo eses limiares entre cada un de nós e o outro. Cultivar é habitar a distancia.

Ás veces esas distancias precisan ser cultivadas por máis dunha persoa para poder redefinir os límites e poder ser habitada, nese intre abrolla a cultura social.

Cultivar é habitar a distancia, é habitar a diferencia, por iso cultivamos unha amizade, un afecto (a distancia entre nós e o outro); un campo ermo (a distancia entre nós e o alimento); cultivamola arte, a linguaxe…, a comunicación (a distancia entre as nosas percepcións e as nosas posibilidades de expresar e codificalo que sentimos)…

A cultura é a construcción e perfeccionamento da comunicación para a supervivencia; é a transformación da incomunicación nun lugar de encontro, de referencia e de protección; é convertila desorientación no acougo que aporta o discernimento, na liberdade de decisión.

Por iso a cultura nos libera, porque nos permite interpretar e decidir. Permítenos sobrevivir, transformándonos, sen deixar de ser quen somos.

.